Sommaren 2012: Østersjøen 2

Fleire av syklistane vi har truffe på våre turar, har anbefalt oss å sykle langs den tyske Østersjøen. Vi hadde lyst til det. Og når det seks mann store reisefølgjet vårt også kan tenkje seg det, så blir valet lett.

Hansabyar med godt bevarte gamlebyar, strender med badeanlegg, fyr, skrenter og mykje natur blir tema sommaren 2012. Turen i juli går frå Lübeck via Wismar og Rostock til Stralsund, den gule løypa på kartet. Turesn startar i gamle Vest-Tyskland, men mykje av turen i gamle DDR.

Det er paddeflatt, så det blir bestilt syklar med 7 gir.

Lübeck var den sentrale byen i Hansaforbundet som dreiv handel i Østersjø- og Nordsjøbyar. Hansaforbundet hadde kontor i Bergen i nord, i Riga i aust og i Belgia/ Nederland i vest. Dei handla med salt, sølv og tørrfisk og mykje anna, og hadde stor makt. Det historiske bysenteret i Lübeck er på UNESCO si verdsarvliste.

Wismar er og ein Hansaby på UNESCO-lista på grunn av mursteinshusa sine. Byen var frå 1648 til 1803/1903 under Sverige. Rostock var ein av dei større Hansabyane, og han ligg bra til strategisk. Både svenskar, danskar og franskmenn har kjempa om byen og til tider rådd over han. Stralsund kor turen sluttar, er også ein Hansaby med gamleby på UNESCO-lista, og har på same måten som nabobyane hatt mange herskarar opp gjennom tidene.

Søndagsyklist i Mexico by - 40 km

La alt negativt som er sagt om sykling i Mexico by vere usagt, i alle fall når det gjeld søndagar. Kvar søndag stenger myndighetene av gater, avenyar og delar av motorvegar for bilar og lar syklistane rå heilt fram til lunsj. Mange vakter og politimenn er ute og passar på løypene. Det er sponsa drikkestasjonar og tydelegvis mange frivillige ute i byen.  Det må ha vore tusenvis av meksikanarar syklande rundt i byen på dei avstengde vegane, saman med to norske turistar som heiv seg på i eit gatekryss og følgde straumen.

Nokre stader av byen var det kryssande trafikk, noko som gjorde at sykliatane måtte vente. På den måten samla det seg opp horder med syklistar, alt frå fireåringen med bein som gjekk som trommestikker, til fullt utstyrt treningsracarar. Kartet her viser løypa. Ho var 40 km, og me klarte ein runde, noko som var ein ganske stor prestasjon. Me var ikkje veldig godt førebudde, me visste ikkje om dette her. Heldigvis kom me rundt før løypa blei tatt bort (like før). Hadde me ikkje gjort det, trur eg me måtte ha tatt syklane tilbake i taxi.

Utstyret vårt var så som så, eg sykla med håndveska på ryggen, og dei leigde syklane var ikkje akkurat dei beste. Men kva kan ein vente når det er gratis sykkelutleige? Vi leverte inn passa våre som pant, måtte skrive under på eit formular, og bli tatt bilde av, så hadde vi syklar gratis i tre timar. Utleigebua var på venstre sida av den store kyrkja på Zucaloplassen, Catedral Metropolitana, dersom nokon andre vil leige sykkel i Mexico ein gong.

Eg trur bare eg ville gjort det ein søndag, men då er det absolutt å anbefale.

Sykle i Mexico??

La det vere sagt, vi drog ikkje til Mexico for å sykle, og det å sykle for transport ser ut til å vere svært hasardiøst og lite utbreidd. Eg har bare sett ein syklist i gata. Men vi har klart å sykle likevel.

Vi er i Monterrey i delstaten i Mexico som grenser opp mot USA. EIn verknad av naboskapen med USA er at mykje er amerikanisert, så og transporten, det er bil, bil, bil som er tingen. Gatene har gjerne seks filer i ein retning, og vi som er turistar, tar taxi kor vi skal. Vi har observert ein einaste sykkelundergang, ved Technologico-universitetet.

Ei anna årsak til at vi tar taxi, er at det er utrygt å gå rundt mange stader. Monterrey har blitt ei slagmark for narkokrigar, og det er høg kriminalitet med ran og kidnapping i byen. Ein må opphalde seg på trygge stader. Då tullar ein ikkje rundt som ukjend turist. Korleis sykle då i denne byen?

I Monterrey er det eit enormt parkområde, Fundidor, der ein syklar: Vi leigde sykkel ein time for tilsvarande fem kroner, og kom oss rundt heile parken på ein behageleg måte. Enkle syklar utan gir og med ei brems, men det var heilt flatt. Vil ein ha utfordringar, kan ein sykle i fjellet her. For å kome inn på vegen må ein betale, det gjer at det er lite trafikk. Så kan ein sykle bratt opp og utfor etterpå. Då er gir og gode bremser påkrevd, det er fleire hundre meter stigning. Dette prøvde vi ikkje.

I Mexico City er det noko betre forhold for syklistar. Det er mange breie avenyar, og nokre stader er det sykkelfelt. Det fins bysyklar, og eg har til og med sett dei i bruk. Det er også ein god del sykkeltaxiar og varesyklar. Det går greit, for sjølv om trafikken i sentrum er tett, så går den også ganske seint, og då passar det med sykkel.

På tur i Københavns gater 30 km.

Fredriksborg - fin bydel på 1900-talet

Vi hadde lokalkjente guider: Frank og Lotte, som tok oss på ein byhistorisk rundtur med meir.

Vi sykla først gjennom Fredriksborg bydel, kor vi fekk sjå korleis det var fasjonabelt å bu ei tid tilbake. Deretter sykla vi til Nørrebro. Eit strøk som har vore arbeidarstrøk, men som har blitt rehabilitert i dei seinare år, og er i ferd med å bli populært igjen. Det som er gjort for å gjere området atraktivt er for det første å pusse opp husa og innrede dei med bad og heis. Men viktigare for miljøet er at det er blitt rive mange hus, slik at det i kvart kvartal har blitt store bakgårdar, nesten parkar der det før sto hus. Og luft og lys slepp til over alt i dei husa som står igjen. Riktig vakkert.

Tidlegare tettbygd, nå indre park i eit kvartal i Nørrebro

Midt i København ligg Søerne, idylliske vatn med sykkel/ gangvei og kafear. Fordelen med å sykle i ein by, er at det alltid er lett å få tak i noko å ete og drikke. Som for eksempel i den nybygde Torvhallen, eit tidlegare torg som nå hadde fått ei lekker innraming. Vi prøvde Københavns beste sandwich: Andekonfit i brød. Bare lekkert. Og Frank hadde drikke i sekken!

På kafe i Christiania

Før vi drog til Christiania og dei gjengløymde hippiane der, måtte vi ein tur innom Amalienborg slott. Både Frederik og Joachim var heime, men ikkje mor Margrethe. Dei hadde det ganske romslig i slotta sine, interessant å sjå korleis dei budde.


Kontrasten til fristaden Christiana var stor, men det var mange idylliske stader der og. Svært uvant for oss med åpenlyst salg av hasj på gata. Og skilt med fotografering forbudt, her skulle ikkje ting dokumenterast. Toalettdøra på kafeen lot seg ikkje lukke, og dopapir var der slutt på, men ellers var det fint å besøke fristaden.

Fasadeklatring på Ottetallet

Sør for København blir det bygd opp ein svær, ny bydel på tidlegare ubebygd myrland, Ørestad. Bydelen strekker seg over 5 km, og er bygd langs den nye metroen. Universitetet skal flytte ut der, og Danmarks Radio har allerede gjort det. Rette linjer, betong og metro på søylar pregar området, litt kaldt, men nytt. Spennande å sjå korleis det blir etterkvart.

Vi besøkte Ottetallet i Ørestad, eit særprega og spennande kompleks som har fått prisar: Bygget er forma som eit åttetall rundt to atrium. Det er gode lysforhold i dei fleste leiligheter, og det er mulig å gå tur utvendig på bygget, nedanfrå til topps, heile åttetalet rundt. På veien heim sykla vi om Islands brygge, kor det også blir bygt nye leiligheter, over ei flott gang og sykkelbru, kor fotgjengarar og syklistar hadde separate banar med midtskiljar og tilbake til hotellet.

Det er verkeleg flott å sykle på byferie. Spesielt i København!

Syklist i København

Ein ypperlig måte å vere turist på i København er å vere sykkelturist. Det er å bli ein del av det store sykkelkollektivet i København. 37 % av innbyggarane syklar til arbeid eller utdanning kvar dag. Likevel er det ikkje nok. København kommune har ein strategi om å gjer byen til verdens beste sykkelby, og at 50% av innbyggjarane skal sykle til jobb eller utdanning i 2015. (Wikipedia).

Sykkelveinettet i København er det beste og mest omfattande eg til dags dato har sykla på, og dei blir stadig utvida. Men trafikken er stor, og det kan vere fullt i sykkelstien. Så fullt at "ladcykelene" er upopulære fordi det er vanskeleg å kome forbi dei. Stavanger Aftenblad skriv 28.07.2012 at det kvar dag blir sykla 1,2 millionar kilometer i København, og at det nå er 37% jobb-/skolesykling. Det er 350 km sykkelstiar, 23 km spesielle sykkelruter og 43 km grøne sykkelturar. Tilrettelegging for sykkel har vore ein villa politikk heilt sidan 60-talet. Noko for Noreg å tenkje på!

Folkeskikk: Syklistane i Danmark er meir oppmerksomme og følgjer trafikkreglane i større grad enn i Norge. Det er stor fart på sykkelvagane, men dei syklar ikkje i fotgjengarfeltet. Ganske ofte er fotgjengar og syklist i ulike filer. Det er ei mengd butikkar som sel syklar, og utanfor butikken kan ein pumpe dekket.

Medan ein i Norge har fått ein sportsleg syklekultur, med dyre syklar, spesiallaga sykkeltøy og stor fart, har ein i Danmark ein kvardagskultur der ein syklar i allslags klede, inklusive dama med smalt skjørt og drakt som er ute med hunden. Sykkelen er for mange eit transportmiddel, korg framme og bak er utbreidd, og det blir laga syklar med stor lastekapasitet. Det er fint i ein by kor mange klarer seg utan bil, kanskje spesielt i fristaden Christiania, som ikkje ser ut til å ha bilvegar. 

Dei fleste hotell har sykkelutleie, så også vårt hotell Comfort Excelsior. Pris for ein dag er 125 danske kroner. For det får ein leie ein grei rett-i-ryggen-sykkel med tre gir. Tre gir er nok, dei største stigningane er når ein skal over ei bru eller ein overgang.

Ruta vi sykla? Sjå På tur i Københavns gater